Acid alpha lipoic là một chất chống oxi hoá mạnh mẽ, đem lại nhiều lợi ích trong việc giảm viêm nhiễm và cải thiện khả năng nhận thức. Hiện trên thị trường có rất nhiều sản phẩm chứa Acid alpha lipoic, được quảng cáo với nhiều công dụng điều trị bệnh khác nhau. Vậy, Acid alpha lipoic có tác dụng gì? Hiệu quả của Acid alpha lipoic có thực sự tốt như quảng cáo? Hãy cùng Sống khoẻ 24h (songkhoe24h.com) tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Acid alpha lipoic (ALA) là thuốc gì?
Alpha-lipoic acid (ALA) là một chất chống oxy hoá được tổng hợp trong ty thể chúng ta. Nó đóng vai trò quan trọng như một đồng yếu tố, giúp hỗ trợ quá trình phân hủy chất dinh dưỡng bằng enzym. Các tác dụng của ALA tiêu biểu phải kể đến như hỗ trợ giảm cân và điều hòa lượng đường trong máu.
Việc bổ sung ALA ngày càng trở nên phổ biến trong cộng đồng chăm sóc sức khỏe. Nhiều sản phẩm bổ sung ALA được quảng cáo là có tác dụng làm đẹp da, cải thiện sức khoẻ và hệ thống miễn dịch. Bên cạnh đó, ALA cũng được sử dụng như một liệu pháp điều trị chính thống trong y học, giúp bệnh nhân thuyên giảm một số triệu chứng trên hệ thần kinh.
Acid alpha lipoic có tác dụng gì?
Khá nhiều lợi ích sức khỏe được biết đến khi sử dụng ALA. Sau đây là một số lợi ích sức khoẻ xoay quanh việc sử dụng hoạt chất này:
Lợi ích giảm cân
Các nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy, Acid alpha lipoic có tác dụng cải thiện chuyển hóa và làm tăng lượng calo mà cơ thể đốt cháy. Từ đó tăng tiêu hao năng lượng và giúp cơ thể giảm cân. Tuy nhiên một phân tích thực tế trên người tình nguyện cho thấy, tác động giảm cân của ALA là rất nhỏ. Phân tích này chỉ ra rằng một người thể trạng cao lớn sử dụng ALA hàng ngày chỉ giảm trung bình 1,52 pound mà thôi. Và sự thay đổi về kích thước vòng eo trên những người này là không đáng kể.
Acid alpha lipoic đối với bệnh nhân tiểu đường
Một số chuyên gia cho rằng ALA giúp kiểm soát đường huyết và cải thiện mức cholesterol trong máu. Kết quả thử nghiệm trên động vật cho kết quả tương đối khả quan, với 64% lượng đường giảm đi sau khi sử dụng ALA.
Bên cạnh đó, các nghiên cứu trên lâm sàng cũng chỉ ra rằng việc sử dụng Acid alpha lipoic giúp làm giảm các tổn thương thần kinh hay gặp ở những bệnh nhân tiểu đường. Một số biến chứng đã được cải thiện bao gồm cảm giác tê, đau và tê liệt các chi.
Alpha lipoic acid và công dụng trong mỹ phẩm
Bên cạnh tác dụng giảm cân và điều hòa đường huyết, ALA còn xuất hiện trong một số sản phẩm làm đẹp da với vai trò cải thiện lão hoá. Trong một số nghiên cứu, người ta thấy rằng việc thoa ALA lên da hàng ngày giúp giảm nếp nhăn đáng kể. Đồng thời làm da trở nên mịn màng mà không gây tác dụng phụ nghiêm trọng nào tổn hại đến da. Khi ALA ở trên da, sẽ thấm vào các lớp bên trong, tăng cường khả năng chống oxy hoá và giảm thiểu tác động của bức xạ mặt trời lên da. Từ đó giúp duy trì và bảo vệ sức khoẻ làm da.
Tác dụng trên thần kinh
Vì ALA có thể dễ dàng đi vào não và thực hiện các chức năng liên quan đến não và mô thần kinh. Do vậy, hoạt chất này đang được xem xét là một trong những phương pháp điều trị tiềm năng cho bệnh đột quỵ. Và các vấn đề về não khác có liên quan đến gốc tự do như bệnh Alzheimer và chứng mất trí nhớ. Alpha-lipoic acid giúp bảo vệ các tế bào thần kinh khỏi sự tấn công của các yếu tố gây hại, từ đó làm chậm sự tiến triển của các bệnh thần kinh.
Alpha lipoic acid đối với tình trạng viêm nhiễm
Viêm nhiễm từ lâu đã được cho là nguồn cơn của rất nhiều bệnh lý nan y. Việc giải quyết bài toán viêm nhiễm, giúp ngăn ngừa và hạn chế nguy cơ dẫn đến một số bệnh lý nghiêm trọng như ung thư và tiểu đường. Hiện nay đã có một số nghiên cứu cho thấy khả năng làm giảm viêm nhiễm của ALA. Các kết quả cho thấy rằng ALA làm giảm đáng kể nồng độ protein phản ứng C, đây là một chất gây viêm phổ biến ở người trưởng thành có nồng độ CRP cao. Các yếu tố viêm khác như NF-kB, ICAM-1, VCAM-1 cũng giảm đáng kể trong các thử nghiệm Alpha-lipoic acid in vitro.
Alpha lipoic acid có trong thực phẩm nào?
- ALA có thể được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như men vi sinh, thịt đỏ và nội tạng động vật. Trong các bữa ăn hàng ngày, có thể bổ sung thêm các loại rau xanh như rau bina, bông cải xanh và cải mầm để cung cấp thêm ALA cho cơ thể.
- Bên cạnh đó, nếu không thể nạp đủ qua chế độ ăn, bạn hoàn toàn có thể cung cấp dưới dạng các chế phẩm bổ sung. Các chế phẩm này có hàm lượng ALA cao gấp nhiều lần so với thực phẩm, vì vậy trước khi dùng cần có sự tham vấn của các chuyên gia.
Liều lượng của Acid alpha lipoic
Liều lượng của Alpha-lipoic acid là khác nhau ở từng đối tượng và mục đích sử dụng. Tùy từng trường hợp, ALA có thể cân nhắc bổ sung bằng đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Dưới đây, Sống khỏe 24h xin đưa ra một số liều dùng tham khảo, để bạn đọc nắm bắt và có thêm kiến thức trước khi sử dụng ALA:
- Đối với đường uống: Dữ liệu chứng minh việc bổ sung 300 mg ALA qua đường uống hàng ngày trong vòng 3 tháng, giúp cải thiện và duy trì chức năng thị lực ở bệnh nhân mắc đái tháo đường tuýp 1 và tuýp 2.
- Đối tiêm tĩnh mạch: Nghiên cứu cho thấy rằng tiêm tĩnh mạch liều 600mg hàng ngày, giúp cải thiện tích cực các triệu chứng thần kinh.
- Đối với bôi ngoài da: Thoa kem chứa ALA hàm lượng 5% cho vùng da mặt 2 lần mỗi ngày, giúp cải thiện tình trạng lão hoá da.
Tác dụng phụ
Acid ala được coi là một chất bổ sung an toàn mà không gây bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào. Trong một số trường hợp, có thể gặp các biểu hiện nhẹ như mẩn ngứa, phát ban hoặc buồn nôn. Tuy nhiên các tác dụng này là không đáng kể, và thường mất đi sau khi ngừng sử dụng. Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng ALA, vì nó có thể hiệp đồng với một số thuốc khác gây giảm lượng đường trong máu.
Những ai không nên dùng Acid alpha lipoic?
Mặc dù cho đến nay có rất ít nghiên cứu về chống chỉ định của ALA. Tuy nhiên đối tượng thuộc các nhóm sau đây không được khuyến cáo sử dụng ALA:
- Bệnh nhân gan.
- Bệnh nhân nghiện rượu hoặc tiêu thụ rượu quá mức.
- Người mắc bệnh tiểu đường.
- Người rối loạn tuyến giáp.
- Người thiếu Thiamin.
Các thuốc biệt dược của alpha lipoic acid trên thị trường?
Hiện trên thị trường có bán rất nhiều thuốc và thực phẩm chức năng bổ sung Acid alpha lipoic. Các thuốc Acid alpha lipoic biệt dược được bào chế dưới dạng viên nén, viên nang với nhiều hàm lượng đa dạng như thuốc acid alpha lipoic 100mg, 200mg, 300mg, 400mg, 600mg. Ngoài ra còn có một số chế phẩm bôi ngoài da với hàm lượng 5%, giúp làm mịn da và ngăn ngừa lão hoá.
Trên đây là một số thông tin về hoạt chất ALA do Sống khỏe 24h tổng hợp và cung cấp. Hy vọng những hiểu biết trên đây, phần nào giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quát hơn về hoạt chất này. Đồng thời biết cách bổ sung hợp lý cho bản thân và những người xung quanh.
Tài liệu tham khảo
- Hiep Nguyen (2022), Alpha-Lipoic Acid – StatPearls, PubMed, truy cập ngày 10/4/2023.
- Alpha-lipoic acid, MountSinai, truy cập ngày 10/4/2023.
- Dena Westphalen (2018), Alpha-lipoic acid: Everything you need to know, Medical New Today, truy cập ngày 10/4/2023.
- Atli Arnarson (2023), Alpha-Lipoic Acid: Weight Loss, Other Benefits and Side Effects, Healthline, truy cập ngày 10/4/2023.